HISTORIA GMINY

ŚWIESZYNO w skład sołectwa wchodzą wsie: Świeszyno, Bagno, Biała Kepa, Brzeźniki, Chłopska Kępa, Chałupy, Krokowo, Kępa Świeszyńska, Olszak, Włoki.

Świeszyno – Schwessin - wieś gminna, oddalona o ok. 6 km na południe od Koszalina (Köslin), na trasie do Białogardu, położona na równinie. Nazwa wsi pojawia się po raz pierwszy w dokumentach w 1300r. jako Suessyn. Na dzień 31 grudnia 2017r. gmina miała 6 997 mieszkańców.

W 1832 roku miejscowość liczyła 3168 hektarów. Po porozumieniu dziedziców i chłopów, należało do niej jeszcze 9 domów, które przylegały częściowo do folwarku, a częściowo do chłopów. W Świeszynie znajdowały się wiatraki. Uprawiano tu ziemniaki. Ogrody zakładane były dla własnych potrzeb. Niewielu mieszkańców zajmowało się hodowlą drobiu.

Zachował się tu XIX-wieczny neogotycki kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Konsekrowany  25.09.1945 r. Wnętrze świątyni ozdabia zabytkowy, mosiężny żyrandol z XVII w. Przy kościele znajduje się pomnik poświęcony mieszkańcom wsi poległym w I wojnie światowej,  który obecnie stanowi podstawę figury Maryi.  Świeszyński kościół początkowo był  filią kościoła w Giezkowie, obecnie to  kościół macierzysty. Według wcześniejszych pism, w kościelny musiał  służyć zarówno w  Świeszynie jak i w Giezkowie. Był on również nauczycielem.  Uczył świeszyńską młodzież. Świeszyński kościół wyliczył stan swojego majątku w 1858 na 230 talarów (czyli 690DM).

Obecnie Świeszyno to miejscowość, w której mieści się siedziba władz gminy, gimnazjum gminne, przedszkole, odnowione Multimedialne Centrum Kultury „e-Eureka”, ośrodek zdrowia, prywatny gabinet stomatologiczny, urząd pocztowy i bank. W miejscowości tej od 1945 roku funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej należąca do Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego, mająca swoją siedzibę w pięknie odnowionej i rozbudowanej w roku 2012 remizie. „Multimedialne Centrum Kultury e-EUREKA - Biblioteka Publiczna Gminy Świeszyno inicjuje i organizuje wydarzenia kulturalne, spotkania autorskie, zapewnia mieszkańcom wiele atrakcji oraz sprawuje opiekę nad świetlicami i  zespołami artystycznymi. W ramach MCK funkcjonuje także Biblioteka Publiczna Gminy Świeszyno, która oferuje atrakcyjny księgozbiór z nowościami wydawniczymi. Największą atrakcją zarówno dla młodszych jak i starszych mieszkańców którzy kochają ruch i zabawę  jest  kompleks boisk „Moje Boisko – Orlik 2012” gdzie fani sportu mogą doskonalić swoje umiejętności sportowe.Najmłodsi mieszkańcy sołectwa mogą mile spędzać czas na placach zabaw w Świeszynie, Chałupach i Chłopskiej Kępie.

W kolonii Włoki należącej do sołectwa Świeszyno znajduje się stadnina koni ZAGRODA. Stajnia proponuje naukę jazdy konnej, organizuje imprezy plenerowe, zawody jeździeckie, posiada urządzony parkur. Położona jest w pobliżu szlaku konnego, prowadzącego między innymi do borowinowego jeziora Czarne. Kolonia  nosiła kiedyś nazwę Flakenfier Holsten, którą można przetłumaczyć jako „równy ogród”, komponujący się z położonym tam 3-hektarowym ogrodem botanicznym. W Świeszynie działa również Uczniowski Klub Jeździecki „Myszaty”, który zajmuje się hodowlą zachowawczą konika polskiego. W sołectwie funkcjonują również gospodarstwa zajmujące się hodowlą i udostępnianiem koni w celach rekreacyjnych.

DUNOWO  - w skład sołectwa wchodzą wsie: Dunowo i Jarzyce.

Dunowo - Thunow (dobra rycerskie) - wieś położona ok. 15 km od Koszalina. Od zachodu graniczy z rzeką Radew. Miejscowość znajduje się przy stacji kolejowej pomiędzy Białogardem a Koszalinem . Pierwsza wzmianka o wsi pojawiła się już na początku XIII w.

W połowie XIX wieku w Dunowie były 34 budynki mieszkalne i tyle samo pomieszczeń gospodarczych (obory, stodoły) oraz szkoła podstawowa, w której uczyły się dzieci z tej miejscowości i ze Strzekęcina. Uczył tu nauczyciel, który był jednocześnie zarządcą w rejonowym urzędzie kościelnym. W tym samym czasie Dunowo liczyło 330 mieszkańców w 61 rodzinach. Właściciele ziem i dzierżawcy płacili ludziom tzw. dniówkę za pracę w gospodarstwie lub w pracach polowych. XIX wiek to również czas, w którym hodowano w Dunowie w sumie 18 koni, 30 krów, 140 owiec, 12 baranów, 20 świń oraz 16 prosiaków, natomiast drób hodowano tylko dla własnych potrzeb.

Dunowo to wieś rolnicza. Istniejący pałac neoklasycystyczny z XIX wieku oraz zabudowania zespołu magazynowego i przetwórczego folwarku, świadczą o dawnym znaczeniu miejscowości, stanowiącą posiadłość oraz główną siedzibę rodu von Kamecke.

Cenny pod względem krajobrazowym i przyrodniczym, zajmujący 3,5ha park dworski, który powstał na przełomie XVII i XIX wieku. Teren parku przedzielony jest przebiegającą przez wieś drogą na dwie części: południową – z pałacem i północną. Występuje w nim bogaty gatunkowo starodrzew iglasty i liściasty. Ten pierwszy reprezentowany jest przez cisy, świerki pospolite i kłujące odmiany srebrzystej. Z drzew liściastych dominują dęby, m.in. szypułkowy odmiany czerwonolistnej, jesiony, lipy i klony. Ciekawostką przyrodniczą są: kasztan jadalny i dęby szypułkowe odmiany stożkowej.

W niższych partiach parku spotkać możemy jaśminowce wonne, głogi jednoszyjkowe, śnieguliczki białe oraz masowo występującą konwalię majowa. W parku rosną drzewa pomnikowe: jesion wyniosły o obwodzie 347cm, dąb szypułkowy o obwodzie 365cm i klon zwyczajny o obwodzie 340cm. Na nieczynnym cmentarzu ewangelickim rośnie kolejny pomnik przyrody – dąb szypułkowy o obwodzie 320cm.

Starsza historia Dunowa jest jeszcze niewyjaśniona. Jednak można znaleźć informacje o dwóch różnych rodzinach związanych z Dunowem w XVI wieku.

W miejscowości znajduje się pałac, który został przystosowany do tego, by mieszkało w nim kilka rodzin. W Dunowie znajduje się szkoła podstawowa, tętni życiem świetlica wiejska oraz zagospodarowany kompleks rekreacyjno – sportowy, na który składają się boisko wiejskie i plac zabaw. Na dzień 01 lipca 2013 roku w Dunowie zameldowanych na pobyt stały było 394 mieszkańców, w sołectwie 449. Miejscowość ta tworzy wraz z Jarzycami Sołectwo Dunowo.

Na dzień 31 grudnia 2015r. miejscowość liczyła 392 mieszkanców.

Jarzyce to stara rycerska wieś nad rzeką Czarną. Położona 10 km od Koszalina na Równinie Białogardzkiej. Pierwsze wzmianki o tej miejscowości znajdujemy w dokumencie z dnia 6 maja 1300 roku, gdzie rycerze Fryderyk i Ulryk Bevenhusen przekazują swój patronat nad kościołem wraz z sześcioma łanami (dwoma łanami w tejże wsi i czterema we wsi Świeszyno) zakonnicom klasztoru w Koszalinie. Z nastaniem reformacji (w 1521 r.) kościół przejęli protestanci. Dzisiaj budowla ta, pochodząca z przełomu XV i XVI wieku, należy do parafii Świeszyno. Jest to kościół pw. Matki Bożej Królowej Korony Polskiej.

Z 1897r. pochodzą piękne okna witrażowe wykonane przez Konigl - Instytut Fur Glass Malerei Berlin. W XIXw. świątynię gruntownie remontowano. Po II wojnie światowej zaniedbana i zniszczona budowla była użytkowana jako magazyn zboża dla pobliskiej suszarni. Dopiero w 1974 r. odbudowano świątynię i przekazano do kultu katolickiego. Witraże usiłowano odmalować, ale z nietrwałym skutkiem.
Dopiero w 2007 roku staraniem śp. księdza proboszcza Andrzeja Bujara, pana Stanisława Konopackiego i pracownika konserwacji witraży - Krzysztofa Mazurkiewicza, odnowiono dwa piękne okna. Witraże przedstawiają Świętą Rodzinę w stajence i Jezusa zmartwychwstałego z grobu. U dołu umieszczono herb fundatora i jego inicjały, a także kwiat konwalii (poświęcony Marii z Nazaretu) często umieszczany na ołtarzach, księgach liturgicznych, wizerunkach świętych. Kościół zbudowany jest z cegły i kamieni polnych, orientowany z prezbiterium niewyodrębnionym zakończonym prosto.

GIEZKOWO - w skład sołectwa wchodzą wsie: Giezkowo Kłokęcin.

Giezkowo – to niewielka wieś położona w gminie Świeszyno w odległości ok. 5 km od Koszalina. Na dzień 31 grudnia 2015r. zameldowanych tu było 241 mieszkańców,

Giezkowo to wieś rolnicza położona na północno-zachodnich obrzeżach gminy. Pierwsze dokumenty pisane o istniejącym majątku pochodzą już z XIII wieku. Uwagę, zarówno mieszkańców jak i gości zwraca park dworski oraz dworek z początku XIX wieku, obecnie dom Wspólnoty Cenacolo. Wokół znajdujących się na terenie parku dwóch stawów zaprojektowano ciągi spacerowe. Uroku dodaje przepływający nienazwany ciek wodny będący dopływem rzeki Czarnej. Do ciekawych okazów rosnącego w parku starodrzewu należą: dąb burgundzki, lipa srebrzysta i jodła kaukaska. Ponadto rosną tutaj świerki, inne jodły, buki zwyczajne, dęby szypułkowe, jesiony wyniosłe i kasztanowce zwyczajne.

Przez wieś biegnie pieszy szlak Pomorska Droga św. Jakuba, wiodący z Koszalina, przez Niekłonice do Giezkowa i dalej do Jarzyc, Dunowa, Bardzlina.

W Giezkowie znajduje się pełnowymiarowe boisko piłkarskie oraz plac zabaw dla dzieci.

KONIKOWO- w skład sołectwa wchodzą wsie: Konikowo, Czersk Koszaliński.

Konikowo – Konikow to wieś, o której pierwsze wzmianki jako o osadzie pojawiają się już XIII wieku. Według danych statystycznych USC Świeszyno na 31 grudnia 2015 roku wieś liczyła 1250 mieszkańców, sołectwo 1260. Sołectwo Konikowo tworzą dwie miejscowości: Konikowo i Czersk Koszaliński. Była wsią rolniczą, zmieniająca swój charakter na przedmieście oddalonego o 2 km Koszalina. Położona jest w północnej części gminy, przy drodze Koszalin – Tychowo – Połczyn Zdrój. Do dzisiaj na terenie wsi znajdują się zabytkowe budynki z początku XIX wieku.

W Konikowie najważniejszym zabytkiem jest kościół. Aby wrócić do początków kościoła w Konikowie musimy cofnąć się do źródeł historycznych . Powstanie kościoła jako budowli sakralnej datuje się na połowę XIV wieku. Podlegał on pod administrację Kapituły Kołobrzeskiej. Architektura kościoła jest zjawiskiem o wyjątkowej jakości wykonania wśród gotyckich świątyń wiejskich całego Pomorza. Kościół, który możemy oglądać dzisiaj jest zaledwie cząstką dawnej świątyni. Przez stulecia niszczał i nie był poddawany gruntownym konserwacjom, dopiero w 1852 roku został odbudowany, a w latach dziewięćdziesiątych XX wieku zostały przeprowadzone badania konserwatorskie i kościół został wpisany do Rejestru Zabytków.

Do dziś możemy podziwiać pozostałości średniowieczne takie, jak: prezbiterium (część ołtarzowa), dolna część ścian zakrystii oraz dolna część wieży. Z epoki gotyku mamy prezbiterium, gdzie znajdują się ułożone na zewnętrznej stronie poniżej gzymsu, nad oknami płytki ozdobne z ceramiki przedstawiające ornamentykę roślinną. Fryz składa się z 60 równej wielkości kafli. Każdy z nich ma ten sam wzór roślinny, razem zaś tworzą wspólny motyw ( ornament w formie symetrycznie przechodzącej falistej wici roślinnej). Charakterystyczne płytki fryzu pozwalają na dokładne określenie nie tylko źródła wzorów, ale prawdopodobnie i samych kształtek używanych w Konikowie. Źródłem tym jest kościół Najświętszej Maryi Panny w Białogardzie.

Prezbiterium w Konikowie zostało zapewne wzniesione przez warsztat, który pracował uprzednio na budowie białogardzkiej fary i stamtąd przeniósł formy i szablony lub, co bardziej prawdopodobne, gotowe kafle z niedaleko położonej cegielni koło Białogardu.

Sklepienie prezbiterium powstało około XV wieku. Forma sklepienia jest wyjątkowa dla Pomorza. Utworzony przez żebra układ czteroramiennej gwiazdy jest wprawdzie jedynym z najczęściej stosowanych sklepieniach w budowlach sakralnych i budowlach świeckich w XV wieku, jednak okrągłe tarcze u zbiegu głównych żeber są motywem zupełnie niespotykanym na Pomorzu, obecnym za to w państwie zakonu krzyżackiego. Wewnątrz prezbiterium odkryte zostały w 1992 roku podczas prac badawczych: oryginalne gotyckie wejście z prezbiterium do zakrystii oraz krzyże konsekracyjne, tzw. zacheuszki (dowód poświęcenia kościoła malowany na ścianie znak małego krzyża.

Konikowska świątynia jest jedną na całym Pomorzu, gdzie zachowały się krzyże konsekracyjne . Pochodzenie ich datuje się na XV wiek, malowane w okręgu, obwiedzione podwójnymi kolistymi opaskami, pole wewnątrz wypełniają cztery symetryczne listki o wrzecionowatej formie.

Wieżę wzniesiono około XV wieku i jak ukazały badania z 1992 roku, była ona przebudowywana kilka razy. Na szkicach umieszczono zamurowane na ścianach południowej, wschodniej i zachodniej po dwa otwory okienne w kształcie neogotyckim.

Plac otaczający kościół służył dawniej do celów grzebania zmarłych mieszkańców i nosił nazwę cmentarza kościelnego ( do dziś można jeszcze zauważyć pozostałości po grobach), natomiast w drugiej części terenu należącego do kościoła, znajdują się marmurowe nagrobki dawnych mieszkańców Konikowa, które zostały w latach 60-tych XX wieku zasypane w jednym miejscu na rozkaz ówczesnych władz.

W epoce neogotyku kościół został przebudowany. W 1852 roku do istniejącej bryły kościoła dobudowano czworoboczną wieżę zwieńczoną ozdobnym krenależem. Bryła konikowskiej świątyni należy do najlepiej ukształtowanych i najpiękniejszych na Pomorzu. Na uwagę zasługuje dziewiętnastowieczna, wyjątkowo efektowna, ośmiokątna chrzcielnica wykonana z białego marmuru. Wykonał ją w 1883 roku Fridrich Treichel. Całą powierzchnię górnego pola ujmuje przechodząca po okręgu inskrypcja: „ Lassel die kindlein in mit kom Men und wehrel ihnen wight, denn solcher ist das reich Gottes" / Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie, a nie zabraniajcie im, albowiem do takich bowiem należy królestwo Boże.

Był to pierwotnie kościół katolicki, w XVI wieku stał się miejscem kultu protestanckiego. Do roku 1945 kościół pozostawał w strukturach Kościoła Ewangelickiego, następnie został przejęty przez Adwentystów Dnia Siódmego. Jeszcze w 1980 roku świątynia znajdowała się w prawnym posiadaniu Adwentystów Dnia Siódmego, lecz była opuszczona. W 1981 roku ksiądz kard. Ignacy Jeż ( ordynariusz Diecezji Koszalińsko - Kołobrzeskiej) po wcześniejszym wykupieniu świątyni od Adwentystów poświęcił i przydzielił świątynię do parafii Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Świeszynie.

Obecnie w świątyni nie zachowało się wiele historycznych i zabytkowych części ruchomych. W latach 70-80-tych XX wieku znajdował się ołtarz w głównej części prezbiterium z 1611 roku oraz jak można napotkać zmiankę w Schematyzmie Diecezji Koszalińsko - Kołobrzeskiej z roku 1982, złoty kielich z pateną. Jednakże do dnia dzisiejszego nie można ustalić miejsca pobytu kielicha, natomiast ołtarz znajduje się w muzeum w Słupsku.

W kościele znajdują się podziemia, jednakże nie zostało to udokumentowane podczas badań w roku 1992. Jednak starsi mieszkańcy wskazują miejsce wejścia do podziemi w części przesiąkowej, gdzie znajdowały się trumny ze szczątkami ówczesnej szlachty. Wracając do ołtarza z 1611 roku. Został on ufundowany przez proboszcza Samuela Lang'a z Braunschweing. Retabulum stanowi zamykany tryptyk. Po otwarciu ukazuje się obraz główny ,na bocznych skrzydłach namalowane zostały na desce postacie świętych: od lewej: św. Szymon i św. Mateusz, a z prawej: św. Juda Tadeusz i św. Paweł. Po zamknięciu ukazuje się nam osiem płycin w dwóch poziomach z malowanymi postaciami świętych, i tak od góry: św. Piotr, św. Andrzej, św. Jakub Starszy i św. Jan, u dołu: św. Tomasz, św. Jakub Młodszy, św. Filip i św. Bartłomiej. Święci zostali przedstawieni na retabulum w postaci stojącej, ubrani w szaty spodnie w kolorach: białym, czerwonym, ciemnozielonym, ugrowym, brązowym oraz w płaszcze koloru: białym, żółtym, zielonym, czerwonym, niebieskim i brązowym.

Od 2013 roku w Konikowie prężnie funkcjonuje nowo wybudowana świetlica wiejska. Zadbane boiska oraz plac zabaw przyciągają młodzież. Dla osób aktywnych godny polecenia jest położony niedaleko miejscowości tor motocrossowy, gdzie organizowane są zawody.
W 2010r. oddana została do użytku hala sportowa. Szkoła Podstawowa w Konikowie korzysta z niej podczas zajęć wychowania fizycznego. W dni wolne od pracy oraz popołudnia hala służy mieszkańcom sołectwa Konikowo i gminy.

KUROZWĘCZ - w skład sołectwa wchodzi wieś Kurozwęcz.

Kurozwęcz – Kursewanz to niewielka wieś położona przy trasie drogi wojewódzkiej nr 168 i sąsiadująca bezpośrednio z gminą Manowo, gdyż graniczy z Rosnowem. W pobliżu Kurozwęcza znajduje się dawne cywilne rejsowe koszalińskie lotnisko i port lotniczy LOT-u, które funkcjonowały w latach 1965-1991, a także lotnisko wojskowe, które było czynne do 2002 roku - stacjonował tam 26 Pułk Lotnictwa Myśliwskiego. Był tam również poligon ćwiczebny dla Dywizjonów AR 26 Gryfickiej Brygady WOPK.

Kurozwęcz to najmłodsze sołectwo w gminie Świeszyno, wyodrębnione w 2003 roku. Znajduje się tu prężnie działająca świetlica wiejska oraz plac zabaw.
Na dzień 31 grudnia 2015r. zameldowanych było na stałe 108 mieszkańców.

MIERZYM - w skład sołectwa wchodzi wieś Mierzym.

Mierzym - Mersin jest to miejscowość leżąca na trasie ze Świeszyna do Cewlina. Znajduje się tu siedziba działającej od 1967 roku Ochotniczej Straży Pożarnej. Prężnie działa tu klub sportowy „Wicher" Mierzym. Ponadto w Mierzymiu znajduje się gospodarstwo rolne należące do IHAR PIB Zakład Doświadczalny w Boninie, sklep spożywczo-przemysłowy, a także boisko do gry w piłkę nożną, siatkówkę i plac zabaw. Powstała tu nowa świetlica wiejska. Znajduje się tu także park w stylu angielskim, w którym dominują drzewa liściaste: lipa drobnolistna, jesion wyniosły, brzoza brodawkowata, kasztanowiec biały.

Wieś jest zróżnicowana po względem zabudowy, ponieważ cześć zachodnia składa się z licznych drobnych gospodarstw rolnych, w części wschodniej wsi usytuowane są bloki, zbudowane przed laty dla pracowników Zakładu Doświadczalnego IHAR PIB. Sołectwo tworzy wieś Mierzym licząca na dzień 31 grudnia 2015 roku 224 mieszkańców.

NIEDALINO - w skład sołectwa wchodzą wsie: Niedalino, Bardzlino, Czacz, Golica, Węgorki, Wiązogóra.

Niedalino – Nedlin wieś położona nad rzeką Radew, przy trasie drogi wojewódzkiej nr 167. Bezpośrednio graniczy ze Strzekęcinem i jest jedną z najstarszych wsi w gminie. Miejscowość na dzień 31 grudnia 2015 roku liczyła 490 mieszkańców.

W Niedalinie znajduje się kościół, który po pożarze został wyremontowany, a także świetlica wiejska, filia Biblioteki Publicznej Gminy Świeszyno oraz Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Instytucje te, od 2013 roku, mają swoje siedziby w budynku po dawnej szkole podstawowej. W miejscowości tej funkcjonuje od 1948 roku Ochotnicza Straż Pożarna, mająca tu swoją siedzibę. Miejscowość jest atrakcyjna pod względem turystycznym, ponieważ w bliskiej odległości znajdują się miejsca wypoczynku nad Jeziorem Hajka.
W Niedalinie i Bardzlinie wybudowane zostały place zabaw dla dzieci.

W skład sołectwa Niedalino wchodzą następujące miejscowości: Bardzlino, Czacz, Golica, Niedalino, Węgorki i Wiązogóra.

O Niedalinie wzmiankowano już w roku 1227 jako o własności premonstrantek z Trzebiatowa. Po reformacji wieś stała się własnością szlachecką, jednak do dziś nie zachowały się dawne zabudowania pałacowe.

Obecnie, mimo 17-kilometrowej odległości, Niedalino staje się terenem budownictwa jednorodzinnego i rekreacyjnego dla mieszkańców Koszalina.

Dynamiczny rozwój Niedalina nastąpił na początku XX wieku – wówczas wybudowano nad Radwią potężny młyn zbożowy (na wschód od wsi, obecnie nieczynny) oraz malowniczo położoną elektrownię wodną Hajka (w lasach około 3km od wsi, zbudowaną na przełomie 1911 i 1912 roku). W celu uzyskania odpowiedniej różnicy poziomów spiętrzono wówczas Radew, tworząc sztuczne jeziora. Hajka, dziś miejsce chętnie odwiedzane przez turystów.

Odwiedzający Niedalino mogą obejrzeć jednonawowy kościółek pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. W architekturze tego obiektu widoczny jest brak wieży i wyodrębnionego prezbiterium. Dawniej świątynia pełniła funkcję kaplicy cmentarnej, stąd w jej otoczeniu obecność cmentarza z końca XIX wieku. W centrum Niedalina, po prawej stronie drogi do Bardzlina, usytuowany jest obszar, na którym znajdował się park dworski przylegający do 14-hektarowego jeziora Niedalino. Tworzą one zwarty kompleks krajobrazowy. Park powstał w drugiej połowie XIX wieku. W starodrzewie parku najliczniej występuje brzoza brodawkowata również buk pospolity, jesion wyniosły, klon i kasztanowiec zwyczajny. Od strony jeziora rosną olsze czarne i wierzby białe.

NIEKŁONICE - w skład sołectwa wchodzi wieś Niekłonice.

Niekłonice- Neuklenz wieś w gminie Świeszyno położona najbliżej Koszalina. Znajduje się w odległości ok. 3km od tego miasta. W miejscowości nie ma zabytków. Jest tu świetlica wiejska, w której organizowane jest życie kulturalne mieszkańców, boisko wiejskie i plac zabaw. Niekłonice to prężnie rozwijająca się miejscowość, w bliskim sąsiedztwie Koszalina. Mieszcząca się tu stadnina koni KARMEN posiada moc atrakcji dla najmłodszych i tych trochę starszych. Oferuje rehabilitację ruchową (konną) dzieci i młodzieży, naukę jazdy konnej na różnych poziomach zaawansowania i bez względu na wiek. Posiada krytą ujeżdżalnię koni. W miejscowości działa również gospodarstwo agroturystyczne.

Wieś znajduje się przy trasie linii kolejowej 202 (Gdańsk-Koszalin-Białogard-Stargard Szczeciński), gdzie posiada przystanek kolejowy Niekłonice. Sołectwo tworzy jedynie wieś Niekłonice, licząca na dzień 31 grudnia 2015 roku 879 mieszkańców zameldowanych na pobyt stały.

STRZEKĘCINO - w skład sołectwa wchodzi wieś Strzekęcino.

Strzekęcino – Streckentin leży na południe od Dunowa. Pierwsze wzmianki o wsi możemy znaleźć już z 1278 roku. Była ona majątkiem ziemskim Dunowa. W połowie XIX wieku w Strzekęcinie było 6 budynków mieszkalnych i 9 gospodarstw, w sumie 53 mieszkańców. Strzekęcino i Dunowo należały do dziedzica Feldmark. Powierzchnia tych miejscowości wynosiła 2540 morga. Ziemia uprawna liczyła 1400 morga, 50 morga stanowiły łąki, natomiast 18 morga ogrody z warzywami. W miejscowości był również zarybiony staw, który do dziś znajduje się między dwoma pałacami - Białym i Bursztynowym.

W połowie XIX wieku budynki mieszkalne i pomieszczenia gospodarcze zajmowały tu około 7 morga, powierzchnia lasów wynosiła około 400 morga, a drogi i szosy liczyły120 morga. Wtedy w Strzekęcinie było 16 koni, które pomagało w pracach polowych, 33 krowy, 300 owiec i 3 świnie.

Obecnie Strzekęcino jest jedną z większych miejscowości w gminie Świeszyno, w której mieszka ponad 500 mieszkańców. Nadal znajdują się tu pałace, które położone są w sąsiedztwie parku w stylu angielskim. W Strzekęcinie jest także bogata kolekcja różnorodnych roślin, np. różaneczników, cyprysików, platanów, żywotników, magnolii, korkowców, morw białych, jaworów i cisów. W miejscowości jest także zabytkowa wieża ciśnień, cmentarz poniemiecki, znajdujący się w centralnej części parku oraz aleja wysadzona platanami.

Po roku 1945 powołano tu Stację Hodowli Roślin, która przejęła „kameckowskie" tradycje hodowli ziemniaków założonej w 1900 roku przez Kartza von Kameke – Streckenthin. Rodzina Kamecke w latach 1899-1901 wybudowała w Strzekęcinie okazały eklektyczny pałac, dziś zwany „Bursztynowym Pałacem". Od roku 1994 stanowi on luksusowy hotel, z miejscami dla 50 gości. Widok pałacu sprawia wrażenie bajkowego zamku. Okazała, murowana budowla złożona jest z wielu, różnej wysokości i kształtu, elementów architektonicznych zwieńczonych dachami, daszkami i wieżyczkami. Wśród nich wyróżnia się ośmioboczna wieża kryta hełmem piramidalnym.

Aktualny właściciel pałacu zadbał również o jego wnętrza. Znajdujące się w nich antyczne meble, liczne rzeźby i historyczne militaria nadają tej budowli ciekawy charakter. Dwukondygnacyjny holl z klatką schodową niewątpliwie charakter ten podkreśla. Przy głównym wejściu do budynku, wzrok odwiedzających przyciąga piękne krzewy bukszpanu i różanecznika. Wokół pałacu rozciąga się rozległy park dworski z jeziorkiem, strzelnicą sportową i kortem tenisowym. Park dostępny jest także dla turystów nie wypoczywających w hotelu. Znajduje się tu m. in. Bogata kolekcja egzotycznych roślin: cyprysików, platanów, żywotników, magnolii, korkowców, morw, białych jaworów i cisów.

Z lat 20. i 30. XX wieku pochodzi większość znajdujących się wokół pałacu zabudowań gospodarczych oraz tzw. „Biały Pałac", mniejszy, dwukondygnacyjny, neoklasycystyczny pałacyk, wybudowany w 1935 roku jako prezent weselny dla ostatniego dziedzica dóbr dunowskich. Jego elewacja porośnięta jest kolcowojem nadającym jej niewątpliwy urok. Do „Białego Pałacu" przylega również 10-hektarowy park krajobrazowy z bogatym drzewostanem.

W pobliżu „Białego Pałacu" znajduje się także nieużytkowana sześcioboczna wieża ciśnień oraz ruiny grobowca Kamecków.

W miejscowości tej od roku 1956 funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej, świetlica wiejska, wykorzystywana również jako kaplica do odprawiania mszy świętych.

W Strzekęcinie znajduje się pełnowymiarowe boisko piłkarskie wykorzystywane przez kluby sportowe oraz plac zabaw.

Na wschód od wsi znajduje się polodowcowe jezioro borowinowe - Czarne.

Miejscowość ta jest wsią, która w głównej mierze składa się z popegeerowskich bloków, jednak są to budowle bardzo zadbane. Miejscowość na dzień 31 grudnia 2015r. liczyła 529 mieszkańców zameldowanych na pobyt stały.

ZEGRZE POMORSKIE - w skład sołectwa wchodzą wsie: Zegrze Pomorskie, Czaple, Sieranie, Zegrzyn.

Zegrze Pomorskie – Seeger wieś położona przy trasie drogi wojewódzkiej nr 168, na wschód od Niedalina i na południe od jez. Hajka. Około. 2 km na południowy wschód od wsi znajduje się lądowisko Koszalin-Zegrze Pomorskie, dawniej użytkowane jako lotnisko. W skład sołectwa Zegrze Pomorskie wchodzą również miejscowości Czaple, Sieranie i Zegrzyn. Miejscowość sołecka na dzień 31 grudnia 2015 roku liczyła 427 mieszkańców, sołectwo 637.

Znajduje się tu szkoła podstawowa, działa prężnie Klub Sportowy „Hajka". W Zegrzu Pomorskim i Sierani dzieci mogą korzystać z placu zabaw. Jest to również miejscowość parafialna. Kościół w Zegrzu Pomorskim wybudowany był prawie w tych samych latach, co kościół w Świeszynie i był do niego bliźniaczo podobny, zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz. Budynek tego kościoła już nie istnieje. Starsi mieszkańcy opowiadali, że został w nocy wysadzony w powietrze przez wojska radzieckie. Inni mówili, że miejscowi ludzie wycinali z tego kościółka belki do palenia w piecach i tak, pewnej nocy, podczas wielkiej wichury, kościół zawalił się. Cegły z tej budowli zostały zużyte do budowy remizy strażackiej w Świeszynie. Z kościoła zachowały się 2 fotele z herbem jego fundatora- Kartza von Kamecke i kielich mszalny. Obie pamiątki znajdują się w obecnym kościele, który został wybudowany prawie na miejscu poprzedniego.

Właściciel Zegrza Pomorskiego Kartz von Kamecke ufundował do parafialnego kościoła fotele. Były one całe wykonane z drewna, a siedzisko obite tkaniną. Na oparciu fotela widniał wyrzeźbiony herb rodu von Kameke. Fotele przetrwały do dziś, dzięki jednemu z mieszkańców Zegrza, który ukrywał je na strychu swojego domu. Obecnie oba fotele znajdują się w zegrzyńskim kościele.

Do dzisiaj zachował się usytuowany w centrum wsi kompleks pałacowo-folwarczny przylegającym do niego parkiem dworskim. Całość pochodzi z drugiej połowy XVIII
i przełomu XIX i XX wieku. W skład kompleksu poza pałacem wchodzi gorzelnia oraz kilkupiętrowy spichlerz.

Pierwsze założenia hektarowego parku dworskiego z polowy XVIII wieku miały cechy ogrodu francuskiego. 100 lat później ówcześni właściciele przebudowali park, wzorując się na założeniach angielskich. Z tego okresu pochodzą grupy kasztanowców zwyczajnych, klonów zwyczajnych oraz pojedyncze okazy jesionu wyniosłego i modrzewia europejskiego. Rosnące w parku dęby szypułkowe, graby zwyczajne i cisy pospolite liczą około 250 lat.

We wsi Sieranie usytuowany był park wiejski o charakterze krajobrazowym o powierzchni 4 ha, powstały w I poł. XIX wieku, w miejscu którego pozostały liczne starodrzewia.